Buscar

Symphonia

Revista do Conservatorio Superior de Música da Coruña

Categoría

Otros

SUMARIO SYMPHONIA NÚMERO XII.

No último libro de Nicholas Cook, Music: Why It Matters (Cambridge: Polity, 2023), o profesor de música do Colexio Darwin da Universidade de Cambridge considera que pensar na música axuda a enfocar os valores que se mobilizan nas guerras culturais actuais, e presenta como contrapartida unha situación moi recente experimentada a nivel planetario:

Os seres humanos tenderon sempre a dividir as cousas entre categorías opostas, o que constitúe un problema porque en xeral o mundo non se comporta así. Deste xeito, temos  «música occidental» vs «música non-occidental», ou o que se chama habitualmente «West and the rest». Mentres os países entraron en bloqueo en 2020 a causa da pandemia de COVID, a xente recorreu á música para buscar comodidade e solidariedade. Os veciños cantaban entre eles dende os seus balcóns, as persoas participaban en sesións de música en liña, e creouse unha experiencia de convivencia distanciada socialmente. (5-6).

Nos anos finais do primeiro cuarto do século XXI, as aproximacións á música presentan unha pluralidade nunca antes acadada na historia, cun fío condutor vertebrado polas tecnoloxías de comunicación garantes da inmediatez e do acceso múltiple e espontáneo ás máis diversas manifestacións do feito musical, e que tamén constitúe unha forma de distanciamento social. O número XII de Symphonia que hoxe publicamos reflexa as inquedanzas dos estudiantes neste particular, que amosan precisamente unha pluralidade que non obvia a compoñente estritamente sociolóxica, e que se articula a través das categorías máis habituais na disciplina: organoloxía, didáctica, improvisación, interpretación, análise textual, e tradicións autóctonas.

Seguir leyendo

RECURSOS COMPOSITIVOS Y TÉCNICAS INTERPRETATIVAS EN LAS OBRAS DE WIENIAWSKI Y SARASATE. Pablo Falagán Álvarez

Henryk Wieniawski y Pablo Sarasate, dos destacados violinistas y compositores del siglo xix, dejaron un legado significativo en la música para violín. Aunque ambos se centraron principalmente en este instrumento, sus estilos compositivos eran distintivos y reflejaban influencias y técnicas particulares. En este artículo, se explorarán los recursos compositivos utilizados por Sarasate y Wieniawski, así como las técnicas interpretativas desarrolladas por ambos en su repertorio.

Seguir leyendo

 

SYMPHONIA XI: SUMARIO

Tempo de verán, de viaxes, paseos, festas e concertos… tempo ideal tamén para longas lecturas, e por suposto para as lecturas musicais –ao fin agora abundantes e variadas, como ben sabemos os lectores máis antigos–. Este número estival quere aproveitar humildemente ese oco de lectura con propostas diversas realizadas dende a nosa comunidade académica.

Neste senso, Symphonia supón xa un auténtico canal de intercambio consolidado no noso centro aínda que tamén serve, como imos ver, para comunicarnos co mundo musical “exterior”, que sorprendentemente parece bastante interesado nunha publicación dixital (unha máis entre miles). Symphonia é actualmente unha publicación dixital que chega, estatísticas de Google, a máis de cincuenta países distintos cun total de máis dezasete mil visitas no ano 2022 e unha media de máis de nove mil lectores por número!. Os nosos lectores son fundamentalmente de fala hispana e/ou portuguesa: España, Arxentina, México, Colombia, Brasil, Venezuela, Cuba, etc. Pero tamén nos coñecen en EEUU, Países Baixos, Irlanda, Francia, Reino Unido, Italia ou Alemaña entre outros. A nosa revista parece que é lida incluso por algún curioso nos confíns do mundo (Malasia, Indonesia ou Mongolia). O mundo é un pano.

Seguir leyendo →

OS CANTOS DO SOLSTICIO (DE INVERNO) NA GALIZA. Davide Leira Caparrós

                                                                                   A cultura é a memoria do pobo, a conciencia colectiva

da continuidade histórica, o modo de pensar e de vivir.

(Milan Kundera) 

Moitas e moitos de nós temos gravada na retina a imaxe dun coro de nenas e nenos a cantar na porta dunha casa, baixo a neve, panxoliñas en inglés. Basicamente, porque esta instantánea chegou a nós através dun filme inglés ou estadounidense. Que gusto dá ver esas facianas de gozo, a cantar mentres a neve vai engordando o seu manto….

As imaxes que marca en nós a sétima arte son ben potentes, abofé.

A cuestión é que, até non hai tanto tempo, isto era algo ben habitual na Galiza. Ao largo e ao longo do noso País, innumerábeis bandos, xugadas, cuadrillas, ou ranchos botaban semanas a ensaiar para andar os Reis de porta en porta, ao longo do que se chama o ciclo do Nadal, ou ciclo natalicio. Estas formacións preparaban con esmero as súas saídas, porque era unha forma de se facer ver, de facer comunidade (veciñanza) e de competir (iso, sempre), coas formacións das veciñas e veciños.

Seguir leyendo →

INTERPRETACIÓN ICONOGRÁFICO-MUSICAL D’O TRIUNFO DA MORTE DE PIETER BRUEGEL O VELLO. Irene López Díaz

A obra que imos describir é unha pintura ao óleo sobre táboa do século XVI. A partir do século XV, a táboa de madeira comezou a ser a base máis utilizada para o óleo na pintura flamenca. Neste tipo de soportes os detalles e a precisión aumentan, xa que a técnica ao óleo permite realizar retoques (a diferencia dos frescos). Isto explica a gran cantidade de detalles do cadro.

Esta técnica pictórica tamén crea unha maior profundidade a través do efecto óptico da cor que permanece opaca debaixo das capas de vernices translúcidos. Con todo, o volume do representado no cadro segue sendo incerto, debido ás características da pintura (a diferencia doutros soportes como a escultura).

Pieter Bruegel foi de gran relevancia histórica ao construír o cadro flamenco de costumes ou de xénero. Igual que nesta pintura, a Bruegel gustáballe representar multitudes dende un punto de observación alto, coma se fose un narrador que conta os episodios da vida.

Seguir leyendo →

UN ANÁLISIS ORGANOLÓGICO DEL TALLER DE TRABAJO DE ORVILLE GIBSON, LUTHIER Y ARTÍFICE DE LA GIBSON GUITAR COMPANY A TRAVÉS DE LAS IMÁGENES.Pablo J. Zamuz Moreno

La fotografía que aquí se va a comentar es el taller de trabajo de Orville H. Gibson ubicado en 104 East Main St. Piso 2, Kalamazoo, Michigan. Su fecha de realización es de 1900 y fue realizada por un tal Mr. Dornbush. Es un caso bastante complicado de comentar por la poca información que se dispone de la fotografía y del autor. Sin embargo, podemos deducir que la imagen está muy preparada, puesto que la colocación de los instrumentos en fila no parece casualidad, salvo quizá los que están colgados en la pared. Al ser un taller casero y al estar estos instrumentos encima de una mesa de trabajo, no resulta muy cómodo trabajar con ese despliegue si tenemos en cuenta que ese era su espacio de trabajo, lo idóneo sería que Orville tuviera un pequeño almacén para guardar los instrumentos ya terminados para que además de trabajar cómodamente no se cayera ninguno al suelo y se rompiera.

Seguir leyendo →

ALGUNAS OBSERVACIONES SOBRE EL IMPACTO DEL AVANCE TECNOLÓGICO EN LA MÚSICA. Andrea Lafuente Carballeda

            Después de la Segunda Guerra Mundial y gracias al cada vez mayor avance tecnológico, nace la música electrónica de la mano de Pierre Schaeffer, técnico de sonido en la radio nacional francesa. Schaeffer elaboró pequeñas grabaciones basadas en la modificación de sonidos naturales como un tren o un violín. Estas modificaciones consistían en la alteración de la velocidad del playback, en la retrogradación o en la mezcla de sonidos distintos (overdubbing). Este tipo de música electrónica recibió el nombre de música concreta y se diferenciaba de la música electrónica real porque en esta los sonidos se conseguían a través de recursos puramente electrónicos (Morgan, 1999).

Seguir leyendo →

INTERPRETACIONES ORGANOLÓGICAS EN LA ICONOGRAFÍA DE SANTA CECILIA. Carla López López

Se pretende explorar aquí la figura de santa Cecilia de Roma como patrona de los músicos así como su representación a lo largo del tiempo. Son muchas las apariciones de este personaje en las que se ve asociada a distintos instrumentos como intérprete en muchos casos pero también acompañada por ellos en otros en otros.

El objetivo es realizar un estudio comparativo de las distintas representaciones plásticas a lo largo del tiempo, así como de las diversas situaciones en que se representa a la santa prestando muy especial atención a los distintos instrumentos musicales con los que aparece.

La idea inicial era la de realizar un estudio comparativo de distintas obras representativas del tema proponiendo inicialmente un total de seis pero finalmente se ha optado por realizar un estudio más profundo de una de ellas y servirnos de las demás como contexto para valorar las coincidencias y las diferencias encontradas en las distintas obras que nos ocupan.

Seguir leyendo →

«A OMBROS DE XIGANTES»: A IMPORTANCIA DO COÑECEMENTO HISTORIOGRÁFICO A TRAVÉS DO DESEÑO DUNHA INVESTIGACIÓN SOBRE A EVOLUCIÓN DA SECCIÓN DE VENTO METAL DA BANDA DE MÚSICA DE ANTAS DE ULLA.Vicente Parrado Villasante

Suscríbete para seguir leyendo

Suscríbete para obtener acceso al contenido íntegro de esta entrada y demás contenido exclusivo para suscriptores.

PERIODISTAS, GURÚS Y OTRAS ESPECIES FANTÁSTICAS. Roberto Somoza

Y utilizo el término “fantásticas” en su acepción más creativa, la que se refiere a la utilización de la imaginación y los pensamientos oníricos a la hora de referirse a la realidad, que normalmente es más cruda y difícil de digerir. También utilizo el término gurú, entiéndase: “el maestro espiritual de la milenaria religión hindú, que ejerce normalmente como director o coordinador filosófico de un estilo de vida”. Y también el término periodista: “profesional dedicado a la investigación, cuyo trabajo consiste en descubrir y contrastar noticias de interés publico”. 

Expuesto y desarrollado el enunciado, es hora de presentar lo que para mí es el resultado de esta interesante combinación: el crítico musical en el presente. Supongo que ahora debería ponerme nervioso por si este manuscrito cae en manos de uno de ellos, pero debido a mi edad, mi falta de empatía y mi total libertad ganada a base de perder lo que otros ganan, realmente esa probabilidad me resulta cuando menos indiferente y aburrida. Empecemos por lo obvio: hay muy buenos profesionales. Esto no alberga discusión alguna

Seguir leyendo →

¿ARTE O MIERDA?. Lecturas incómodas. Reflexiones satíricas sobre el arte. Roberto Somoza

Dos bonitas palabras. Las dos polisémicas.

Ejemplo 1.

  1. La pintura es el arte de la representación gráfica mediante el uso de…..
  2. El arte de la pesca, referido a las diferentes técnicas: palangre, trasmallo o pesca con explosivos.

Ejemplo 2.

  1. Acabo de pisar una mierda de perro.
  2. ¡Mucha mierda!, frase exclamada por los artistas para dar ánimo y desear suerte a sus compañeros (prefiero una simple sonrisa o guiño).

Empiezo este artículo siendo plenamente consciente de que ambos conceptos pueden diluirse o emulsionarse (mismo fin a base de insistir y perseverar) y que puede resultar extremadamente complejo separar las moléculas de una mezcla homogénea una vez que el producto está terminado.

Seguir leyendo →

INTERPRETACIÓN DE UNA IMAGEN: BANDA MILITAR ESTADOUNIDENSE DE JOHN PHILIP SOUSA. Gabriel Graña Cusí

La imagen a comentar es una fotografía de un posado de una banda militar de los Estados Unidos dirigida por el compositor y director John Philip Sousa, tomada en 1893 en St. Louis. No se conoce oficialmente al fotógrafo ya que el material se guarda en los archivos de la Marina de forma digital. El medio de publicación fue un periódico y el lugar de la fotografía es o bien el ayuntamiento u otro edificio institucional de aspecto y funcionalidad similar.

La fotografía supone evidentemente una representación realista en su totalidad (a excepción del color) de todos los elementos. Fue tomada durante un posado y si bien nos sirve para ver todos los instrumentos no podemos saber cual era la técnica exacta con esta información, además en la fotografía se ve a los músicos de pie y si bien es famoso el concepto de las marching bands, sabemos que a veces también tocaban sentados, por lo que es otra información que no podemos saber, aunque también hay documentos donde se muestra a los músicos de pie tocando en parado

Seguir leyendo →

INTERPRETACIÓN ICONOGRÁFICA DE LE EDUCANDE DEL CORO.Álvaro Sevilla Pérez

Le educande del coro é unha pintura ao óleo sobre lenzo, o que era un soporte común para as obras pictóricas do século XIX. A función desta obra pode ser interpretada como a representación dunha escena da vida cotiá nun convento, cun enfoque na educación musical e relixiosa das mozas educandas. Ademais, a pintura pode ter un propósito didáctico ou moral, mostrando a importancia da disciplina, a devoción e a aprendizaxe nun ambiente relixioso.

O estilo do óleo enmárcase dentro do realismo, un movemento artístico que buscaba representar a realidade tal como era, sen idealizacións nin elementos alegóricos. Toma logra capturar a naturalidade e autenticidade da escena a través dunha técnica coidadosa e detallada, que inclúe o uso de cores e luces suaves, así como a representación minuciosa dos personaxes e o espazo.

Seguir leyendo →

RESEÑA SUK-YOUNG KIM (ED). THE CAMBRIDGE COMPANION TO K-POP. CAMBRIDGE: CUP, 2023. Xosé Crisanto Gándara Eiroa.

Suscríbete para seguir leyendo

Suscríbete para obtener acceso al contenido íntegro de esta entrada y demás contenido exclusivo para suscriptores.

«A HOMBROS DE GIGANTES»: LA IMPORTANCIA DEL CONOCIMIENTO HISTORIOGRÁFICO A TRAVÉS DEL DISEÑO DE UNA INVESTIGACIÓN SOBRE LA OBRA PARA SAXOFÓN DE JACOBO GASPAR GRANDAL: REPERTORIO CONTEMPORÁNEO GALLEGO PARA SAXOFÓN. Efrén López Soto.


Conocer la historia de la disciplina y de su literatura permite orientar nuestra investigación musicológica dentro de determinadas perspectivas, paradigmas, teorías y metodologías de investigación. Carmen Rodriguez Suso, en el capítulo 7, «Cómo trabajan los musicólogos», de su Prontuario de Musicología, hace un recorrido historiográfico de la disciplina exponiendo las diferentes teorías y líneas de investigación desde sus inicios hasta finales del XX.

Las primeras generaciones de musicólogos se vieron influenciadas por los presupuestos de musicología como ciencia (objetividad, positivismo) y en la forma en la que Guido Adler organizó los trabajos musicológicos. Adler dividió la disciplina en musicología histórica y musicología sistemática. La musicología histórica (paleografía musical, historia de la música, historia de los instrumentos, historia de la teoría musical) se orientó al estudio de la evolución musical y de los elementos cambiantes de la música en base a épocas, escuelas, regiones, etc.: lo sometido a gusto y estilo. Mientras tanto, la musicología sistemática (leyes armónicas rítmicas mélicas, estética musical, pedagogía y didáctica, musicología comparada) trató de establecer los universales en torno a la música, lo impermeable al cambio.

Seguir leyendo →

VISITA Á CATEDRAL DE SANTIAGO DE COMPOSTELA.Gabriel Ríos Maneiro e Irene López Díaz

O día 11 de abril fíxose unha excursión que incluía, principalmente, a visita á Catedral de Santiago de Compostela. Os alumnos de Organoloxía do curso 2022-2023, desfrutaron dunha serie de visitas guiadas na catedral. Esta excursión realizouse co obxectivo de ampliar os coñecementos impartidos nesta materia.Os alumnos e profesores participantes reuníronse ás portas do Conservatorio Superior da Coruña durante a mediodía, para coller o autobús cara a nova experiencia didáctica.

Seguir leyendo →

«A OMBROS DE XIGANTES»: A IMPORTANCIA DO COÑECEMENTO HISTORIOGRÁFICO A TRAVÉS DO DESEÑO DUNHA INVESTIGACIÓN SOBRE A COLABORACIÓN DOCENTE A TRAVÉS DA PLATAFORMA DE CENTROS EUROPEOS eTWINNING. Sarai Pico Suárez

A evolución da musicoloxía é un compoñente esencial do que debe ser coñecedor o investigador/a, podendo así abordar a súa labor de maneira crítica e gozando dun amplo abano de posibles camiños e ferramentas da súa man, sen deixar lugar á perda de oportunidades por descoñecemento. Tendo en conta as características da temática escollida, a continuación propóñense algunhas liñas de investigación dentro da temática principal, en concordancia cos estamentos da musicoloxía de diferentes épocas

SYMPHONIA X: SUMARIO

Symphonia alcanza a súa décima edición confirmando o seu compromiso académico e pedagóxico. Este primeiro número do ano, como xa vén sendo tradición, está conformado integramente por unha escolma de artigos redactados polo alumnado de Introdución á Investigación do Conservatorio Superior de Música da Coruña. Algúns deles expoñen o estado da cuestión de determinado aspecto do tema escollido para o proxecto da materia, mentres que noutros casos xa se presentan parte dos resultados orixinais alcanzados.

Os temas escollidos reflicten os intereses e as preocupacións do alumnado, estando claramente relacionados coa súa especialidade, ben coa a súa aprendizaxe, ben coa súa proxección profesional. Sendo así, cinco dos artigos céntranse nun instrumento particular, revisando a súa orixe e o seu desenvolvemento, analizando as súas características e posibilidades en relación co repertorio musical ou reflexionando entorno ás súas funcións e connotacións semánticas.

Características de la viola da gamba en el Renacimiento, de Emilio Ubach Aixa.

El violonchelo pícolo: un breve recorrido histórico, de Alicia González Mayo.

Más allá del mi grave: diferentes formas de alcanzarlo en el contrabajo, de Dina Durán Rodríguez.

A problemática do rexistro do heckelfón na Sinfonía alpina de Richard Strauss, de Sergio Rodríguez Pena.

Flauta y magia, de Rebeca Roca Cruz.

Seguir leyendo «SYMPHONIA X: SUMARIO»

SYMPHONIA X: SUMARIO

Symphonia alcanza a súa décima edición confirmando o seu compromiso académico e pedagóxico. Este primeiro número do ano, como xa vén sendo tradición, está conformado integramente por unha escolma de artigos redactados polo alumnado de Introdución á Investigación do Conservatorio Superior de Música da Coruña. Algúns deles expoñen o estado da cuestión de determinado aspecto do tema escollido para o proxecto da materia, mentres que noutros casos xa se presentan parte dos resultados orixinais alcanzados.

Os temas escollidos reflicten os intereses e as preocupacións do alumnado, estando claramente relacionados coa súa especialidade, ben coa a súa aprendizaxe, ben coa súa proxección profesional. Sendo así, cinco dos artigos céntranse nun instrumento particular, revisando a súa orixe e o seu desenvolvemento, analizando as súas características e posibilidades en relación co repertorio musical ou reflexionando entorno ás súas funcións e connotacións semánticas.

Características de la viola da gamba en el Renacimiento, de Emilio Ubach Aixa.

El violonchelo pícolo: un breve recorrido histórico, de Alicia González Mayo.

Más allá del mi grave: diferentes formas de alcanzarlo en el contrabajo, de Dina Durán Rodríguez.

A problemática do rexistro do heckelfón na Sinfonía alpina de Richard Strauss, de Sergio Rodríguez Pena.

Flauta y magia, de Rebeca Roca Cruz.

Seguir leyendo «SYMPHONIA X: SUMARIO»

Web construida con WordPress.com.

Subir ↑